จีนยุคบุราณรัฐ เป็นงานศึกษาพัฒนาการของรัฐจีนในยุคโบราณโดยมีขอบเขตของเวลาที่ศึกษาอยู่สองระดับ ระดับแรกเป็นพัฒนาการในห้วงดึกดำบรรพ์ผ่านหลักฐานทางโบราณคดีที่มีการค้นพบ ระดับที่สองเป็นพัฒนาการที่เห็ได้จากบันทึกต่างๆ ที่อธิบายถึงที่มาของชนชาติจีน จนถึงเมื่อแรกที่จึงได้ก่อรูปรัฐขึ้นมาอย่างช้าๆ การศึกษาในสองระดับนี้ได้ฉายให้เห็นภาพพัฒนาการของชนชาติจีนควบคู่กันไปด้วย ดังนั้นการก่อรูปรัฐของจีนก็ดี หรือพัฒนาการของชนชาติจึนก็ดีในที่สุดก็ได้นำพาจีนไปสู่การสร้างตนเป็นจักรวรรดิขึ้นมาเมื่อกว่าสองพันปีก่อน การเป็นจักรวรรดิของจีนมิได้เกิดขึ้นโดยไร้หลักคิดทางการเมืองมารองรับ และความจริงก็คือว่าหลักคิดเหล่านั้นมีความลึกซึ้งอย่างยิ่ง และหลายแง่มุม ก็แตกต่างไปจากหลักคิดเดียวกันนี้ของตะวันตกอย่างไรก็ตาม การสร้างจีนเป็นจักรวรรดิถือเป็นความคิดที่มั่นคงที่ผู้นำจีนแทบทุกยุคสมัยยึดถือปฏิบัติ ไม่เว้นแม้ในทุกวันนี้ จากเหตุนี้ ความเข้าใจจักรวรรดิจีนจะมิอาจสมบูรณ์ได้เลย หากไม่เข้าใจรัฐจีนตั้งแต่ยุคบรรพกาลจนถึงยุคต้นประวัติศาสตร์ ซึ่งก็คือ จีนบุคบุราณรัฐ การศึกษาพัฒนาการรัฐจีนในสองยุคแรกจึงมีความน่าสนใจและความสำคัญไม่น้อย ด้วยจะทำให้เราเข้าใจได้ว่า กว่าที่รัฐจีนจะเกิดและเติบโตมาได้นั้น ประกอบไปด้วยปัจจัยใดบ้าง แต่ละปัจจัยมีความสำคัญ ความยุ่งยาก ความสลับซับซ้อน ความลึกซึ้ง และความเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง ความสำคัญของสองยุคแรกนี้จึงอยู่ตรงที่ว่าหากไม่เข้าใจสองยุคนี้แล้ว ก็ยากที่จะเข้าใจอีกสองยุคที่เหลือ และไม่แน่นักว่า บางทีอาจทำให้ไม่เข้าใจจึนในปัจจุบันไปด้วยก็ได้ ในที่นี้จะได้ศึกษาพัฒนาการของรัฐจีนในสองยุคแรกนี้ซึ่งจัดเป็นยุคโบราณ โดยที่เมื่อพ้นไปจากสองยุคนี้ไปแล้วรัฐจีนก็ได้เข้าสู่การเป็นรัฐจักรวรรดิในเวลาต่อมา สารบัญ คำปรารภ กิตติกรรมประกาศ บทที่ 1 อารัมภกถา - ความนำ - หลักคิด - บันทึกและปกรณ์ในฐานะวรรณกรรม - ห้วงยามก่อนตำนานอารยะ - ท้ายบท บทที่ 2 ชาติเมื่อยามรุ่งอรุณ - ความนำ - ในโลกที่เหนือจริง - ในโลกที่สมจริง - ท้ายบท บทที่ 3 รัฐเมื่อยามแรกผลิ - ความนำ - บางเรื่องเกี่ยวกับหลักฐาน - เซี่ยกับรัฐวิจิกิจฉา - ซางกับหน่ออ่อนของรัฐ - โจวกับรัฐที่ผลิบาน - ท้ายบท บทที่ 4 วันคืนก่อนจักรวรรดิ - ความนำ - โจวตะวันออกกับยุคอักษายนะ - วสันตสารทกับรัฐสามัคคีเภท - รัฐศึกษารัฐก่อนจักรวรรดิ - ท้ายบท บทที่ 5 ร้อยสำนักเปล่งภูมิ - ความนำ - ขงจื่อกับสำนักหญู - สำนักเต้ากับเหลาจื่อ - สำนักม่อกับม่อจื่อ - สำนักหมิงกับวาทนิยม - สำนักหญูหลังขงจื่อ: เมิ่งจื่อกับสิวนจื่อ - สำนักเต้าหลังเหล่าจื่อ: จวงจื่อ - สำนักนิตินิยมกับหานเฟยจื่อ - ท้ายบท บทที่ 6 ปัจฉิมกถา - ความนำ - ชาติและชาติพันธุ์จีน - รัฐปฐมกาลกับองค์ประกอบ - สู่รัฐจักรวรรดิ - ท้ายบท บรรณานุกรม ดัชนี ภาคผนวก: เกร็ดในจีนยุคบุราณรัฐ
จีนยุคบุราณรัฐ เป็นงานศึกษาพัฒนาการของรัฐจีนในยุคโบราณโดยมีขอบเขตของเวลาที่ศึกษาอยู่สองระดับ ระดับแรกเป็นพัฒนาการในห้วงดึกดำบรรพ์ผ่านหลักฐานทางโบราณคดีที่มีการค้นพบ ระดับที่สองเป็นพัฒนาการที่เห็ได้จากบันทึกต่างๆ ที่อธิบายถึงที่มาของชนชาติจีน จนถึงเมื่อแรกที่จึงได้ก่อรูปรัฐขึ้นมาอย่างช้าๆ การศึกษาในสองระดับนี้ได้ฉายให้เห็นภาพพัฒนาการของชนชาติจีนควบคู่กันไปด้วย ดังนั้นการก่อรูปรัฐของจีนก็ดี หรือพัฒนาการของชนชาติจึนก็ดีในที่สุดก็ได้นำพาจีนไปสู่การสร้างตนเป็นจักรวรรดิขึ้นมาเมื่อกว่าสองพันปีก่อน การเป็นจักรวรรดิของจีนมิได้เกิดขึ้นโดยไร้หลักคิดทางการเมืองมารองรับ และความจริงก็คือว่าหลักคิดเหล่านั้นมีความลึกซึ้งอย่างยิ่ง และหลายแง่มุม ก็แตกต่างไปจากหลักคิดเดียวกันนี้ของตะวันตกอย่างไรก็ตาม การสร้างจีนเป็นจักรวรรดิถือเป็นความคิดที่มั่นคงที่ผู้นำจีนแทบทุกยุคสมัยยึดถือปฏิบัติ ไม่เว้นแม้ในทุกวันนี้ จากเหตุนี้ ความเข้าใจจักรวรรดิจีนจะมิอาจสมบูรณ์ได้เลย หากไม่เข้าใจรัฐจีนตั้งแต่ยุคบรรพกาลจนถึงยุคต้นประวัติศาสตร์ ซึ่งก็คือ จีนบุคบุราณรัฐ การศึกษาพัฒนาการรัฐจีนในสองยุคแรกจึงมีความน่าสนใจและความสำคัญไม่น้อย ด้วยจะทำให้เราเข้าใจได้ว่า กว่าที่รัฐจีนจะเกิดและเติบโตมาได้นั้น ประกอบไปด้วยปัจจัยใดบ้าง แต่ละปัจจัยมีความสำคัญ ความยุ่งยาก ความสลับซับซ้อน ความลึกซึ้ง และความเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง ความสำคัญของสองยุคแรกนี้จึงอยู่ตรงที่ว่าหากไม่เข้าใจสองยุคนี้แล้ว ก็ยากที่จะเข้าใจอีกสองยุคที่เหลือ และไม่แน่นักว่า บางทีอาจทำให้ไม่เข้าใจจึนในปัจจุบันไปด้วยก็ได้ ในที่นี้จะได้ศึกษาพัฒนาการของรัฐจีนในสองยุคแรกนี้ซึ่งจัดเป็นยุคโบราณ โดยที่เมื่อพ้นไปจากสองยุคนี้ไปแล้วรัฐจีนก็ได้เข้าสู่การเป็นรัฐจักรวรรดิในเวลาต่อมา สารบัญ คำปรารภ กิตติกรรมประกาศ บทที่ 1 อารัมภกถา - ความนำ - หลักคิด - บันทึกและปกรณ์ในฐานะวรรณกรรม - ห้วงยามก่อนตำนานอารยะ - ท้ายบท บทที่ 2 ชาติเมื่อยามรุ่งอรุณ - ความนำ - ในโลกที่เหนือจริง - ในโลกที่สมจริง - ท้ายบท บทที่ 3 รัฐเมื่อยามแรกผลิ - ความนำ - บางเรื่องเกี่ยวกับหลักฐาน - เซี่ยกับรัฐวิจิกิจฉา - ซางกับหน่ออ่อนของรัฐ - โจวกับรัฐที่ผลิบาน - ท้ายบท บทที่ 4 วันคืนก่อนจักรวรรดิ - ความนำ - โจวตะวันออกกับยุคอักษายนะ - วสันตสารทกับรัฐสามัคคีเภท - รัฐศึกษารัฐก่อนจักรวรรดิ - ท้ายบท บทที่ 5 ร้อยสำนักเปล่งภูมิ - ความนำ - ขงจื่อกับสำนักหญู - สำนักเต้ากับเหลาจื่อ - สำนักม่อกับม่อจื่อ - สำนักหมิงกับวาทนิยม - สำนักหญูหลังขงจื่อ: เมิ่งจื่อกับสิวนจื่อ - สำนักเต้าหลังเหล่าจื่อ: จวงจื่อ - สำนักนิตินิยมกับหานเฟยจื่อ - ท้ายบท บทที่ 6 ปัจฉิมกถา - ความนำ - ชาติและชาติพันธุ์จีน - รัฐปฐมกาลกับองค์ประกอบ - สู่รัฐจักรวรรดิ - ท้ายบท บรรณานุกรม ดัชนี ภาคผนวก: เกร็ดในจีนยุคบุราณรัฐ